Jesień 2022/Zima 2023: RUCHY POZOROWANE
MS obiecuje ustawę o franczyzie https://bit.ly/3DfijL8 .
Dwa spotkania konsultacyjne w Ministerstwie Sprawiedliwości, zgłaszanie sugestii do projektu. Uczestniczymy w obu spotkaniach, zgłaszamy propozycje na piśmie, dyskutujemy.
Styczeń 2023: APELE EKSPERTÓW
Prof. Artur Nowak-Far ze Szkoły Głównej Handlowej publikuje w “Rzeczpospolitej” fundamentalny tekst (https://bit.ly/3HrdiBy) o “franczyzowaniu” gospodarki i wykłada ekonomiczne argumenty przemawiające za uporządkowaniem franczyzy.
Prof. Rafał Adamus z Uniwersytetu Opolskiego wskazuje, że UOKiK mógłby kontrolować franczyzę:https://bit.ly/3R1oOXu
Aneta Wiewiórowska, specjalistka europejskiego prawa prywatnego, na łamach DGP pyta: “Jeżeli duża część społeczeństwa nie jest w stanie odczytać rozkładu jazdy na przystanku, to jak oczekiwać od małych przedsiębiorców zrozumienia zazwyczaj niezwykle skomplikowanych umów?” https://bit.ly/3Xi4zGw
Marzec - Kwiecień 2023: STAGNACJA. CZAS UCIEKA
Nikt nic nie wie. Min. Sprawiedliwości twierdzi, że projekt ustawy jest, ale tekstu projektu nie pokazuje.
Nieoficjalnie słychać, że ustawa franczyzowa jest ofiarą konfliktu na linii minister sprawiedliwości Z. Ziobro - premier M. Morawiecki.
Kancelaria premiera zwleka z wpisaniem projektu do wykazu prac legislacyjnych rządu. O sprawie piszą“Wiadomości Handlowe”.
Maj 2023: DZIAŁAMY
Projektu ustawy jak nie było, tak nie ma.
Robi się późno. Zaraz wakacje, jesienią wybory. Jeśli ustawa ma zostać uchwalona w tej kadencji - trzeba działać.
Razem z NSZZ “Solidarność” organizujemy konferencję “Praca a funkcjonowanie franczyzy w Polsce: potrzeba kompleksowej regulacji na tle dotychczasowych doświadczeń rynkowych oraz potencjalnych ryzyk dla państwa”. Razem z NSZZ “S” apelujemy do premiera o przyspieszenie prac. https://bit.ly/3DvX8Er.
Ministrer sprawiedliwośNci Z. Ziobro w ostatniej chwili odwołauje swó j udziałk w konferencji. Jego przedstawiciel unika konkretów i po angielsku ulatnia się po pierwszej przerwie kawowej.
Wakacje 2023: PRZEBUDZENIE MIN. SPRAWIEDLIWOŚCI. NIESTETY, ZA PÓŹNO
Pod koniec lipca, po 7 miesiącach w zamrażarce projekt ustawy franczyzowej zostaje wpisany do wykazu prac rządu.
1 sierpnia, w końcu, poznajemy projekt ustawy która ma wzmocnić franczyzobiorców kosztem franczyzodawców. Niestety, nie jest to specustawa, a rozproszone przepisy. NSZZ “S” krytykuje projekt jako niewystarczający.
Franczyzą, a konkretnie praktykami sieci Żabka, zainteresował się aktywista Jan Śpiewak. Przeprowadziłwywiad z prezeską naszego stowarzyszenia i byłą franczyzobiorczynią Żabki. Wywiad zanotował ponad 660 tys. wyświetleń i ponad 5 tys. komentarzy.
Rusza lawina - masowo zgłaszają się do nas osoby poszkodowane przez sieci franczyzowe, dzielą się swoimi historiami, pokazują dowody wyzysku.
Pod koniec sierpnia jasne już jest, że sejm w końcówce kadencji już nie zajmie się franczyzą.
Wrzesień – grudzień 2023: NOWA KADENCJA SEJMU, NOWY/STARY PROJEKT USTAWY
O nieprawidłowościach we franczyzie i wyzysku w Żabce pisze Onet. Sprawa nabiera rozgłosu.
Zjednoczona Prawica, która obiecywała uchwalenie ustawy w tej kadencji, teraz wciąga franczyzę do kampanii wyborczej. Wiceminister sprawiedliwości M. Warchoł pisze (parafrazujemy), że jeśli chcemy porządku we franczyzie, trzeba głosować na Zjednoczoną Prawicę. PiS wpisuje franczyzę do swojego programuwyborczego.
Wybory za chwilę, więc myślimy już o kolejnej kadencji. Sprawą franczyzy zaczyna interesować się Lewica.
Pod koniec września organizujemy w Sejmie konferencję na temat regulacji franczyzy. Biorą w niej udział parlamentarzyści Partii Razem: Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Maciej Konieczny, Katarzyna Kotula, a także kandydatki lewicy do parlamentu: Marta Stożek i Magdalena Madzia, a także Alfred Bujara, przewodniczący Sekretariatu Krajowego Handlu, Banków i Ubezpieczeń NSZZ “Solidarność” oraz Prof. Artur Nowak-Far z SGH.
Lewica zapowiada pokazanie nowego projektu ustawy regulującej franczyzę. Ma on uwzględniać aspekty pracownicze, które pomijał projekt stworzony przez Ministerstwo Sprawiedliwości.
Projekt ustawy przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości ostatecznie trafia do Sejmu (UD506). Niestety, to tylko pozory, bo przyspieszenia projektu dokonał dwutygodniowy rząd premiera Morawieckiego, sformowany już po wyborach. Szans na zajęcie się projektem nie było, ustawa nie przechodzi nawet pierwszego czytania.
Projekt ustawy zostaje porzucony i nie jest kontynuowany przez nowy rząd i administrację.
Pierwsza połowa 2024: PODJĘCIE TEMATU PRZEZ PROMINENTNYCH POLITYKÓW KOALICJI RZĄDZĄCEJ, ALE TEŻ STAGNACJA
W ślad za sejmową konferencją w sprawie franczyzy we wrześniu 2023, temat podejmują politycy lewego skrzydła koalicji rządzącej: ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, ministra Katarzyna Kotula, poseł Maciej Konieczny.
SAiF publikuje własne opracowanie na temat franczyzy. To pierwsza zorganizowana próba zmierzenia się z problemem braku danych o franczyzie, której w Polsce praktycznie nikt nie bada. Kompilujemy publicznie dostępne, szczątkowe i rozproszone dane, szukamy wspólnych mianowników, prawidłowości, a do współpracy zapraszamy ekspertów. Cały raport do pobrania tutaj: https://bit.ly/3LLhqkv
Ministerstwo Sprawiedliwości, w którym za poprzedniej administracji zajmowano się franczyzą, traci zainteresowanie tematem.
Wytrwale spotykamy się z urzędnikami Ministerstwa Rodziny, próbujemy zainteresować sprawą organy takie jak UOKiK. Niemniej, nowa administracja podchodzi do tematu franczyzy z dystansem.
Druga połowa 2024: NOWE WĄTKI PODATKOWE, DEBIUT GIEŁDOWY ŻABKI
Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorstw informuje o likwidacji zespołu roboczego ds. franczyzy. Nic dziwnego, zespół nie zebrał się od bardzo dawna. Interweniujemy. Doprowadzamy ostatecznie do reaktywacji zespołu.
Żabka Polska, największa sieć franczyzowa w kraju, przygotowuje się do debiutu na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. To wzmaga zainteresowanie wątkami finansowymi we franczyzie. Do SAiF zgłaszają się informatorzy i franczyzobiorcy, którzy podejmują wątki wcześniej nieznane, jak np. mechanizm rozliczania VAT przez franczyzobiorców i sieć Żabka. Analizujemy temat i rozpoczynamy kompletowanie „zespołu podatkowego” do zbadania sprawy.
Łączymy siły z przedsiębiorcami zrzeszonymi w Sieci Nasz Sklep, Sieci Pokusa, Sieci Hit, Sieci Chorten oraz Stowarzyszeniu Polska Sieć Handlowa UNIA. Od tej pory działamy razem.
2025:
Wytrwałość przez cały rok 2024 i nieustanne spotkania popłacają. W lutym rozmawiamy z posłanką Katarzyną Ueberhan, przewodniczącą sejmowej komisji polityki społecznej i rodziny. Pani przewodnicząca uznaje temat za ważny i doprowadza do podjęcia tematu franczyzy przez Podkomisję PSR ds. rynku pracy.
W maju odbywa się pierwsze posiedzenie podkomisji PSR poświęcone franczyzie.
W czerwcu prace podejmuje reaktywowany zespół roboczy ds. franczyzy w biurze Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw.
We wrześniu następuje przełom: pojawiają się analizy zewnętrzne, opinie ekspertów sejmowego Biura Oceny Skutków Regulacji, a także stanowiska kluczowych resortów: Finansów, Rodziny i Sprawiedliwości, a także UOKiK. To skutek działań podkomisji PSR i energicznej przewodniczącej, posłanki Joanny Frydrych (KO). Warto podkreślić, że wszystkie analizy i stanowiska są zgodne: problem franczyzy wymaga regulacji ustawowej. Wszystkie analizy można przeczytać w naszej Bazie Wiedzy.
