Historia ustawy franczyzowej 2022-23, czyli 12 miesięcy ciuciubabki i obietnic bez pokrycia
Działania wokół regulacji franczyzy i zmian regulujących ją przepisów - są dosyć skomplikowane. Mieszają się podmioty, projekty ustaw, założenia do projektów, konsultacje, formalności. Można pogubić się w tym, co kto mówił, obiecywał, itd. Dlatego przygotowaliśmy prostą, chronologiczną rozpiskę "wydarzeń franczyzowych" na przestrzeni końcówki 2022 i w 2023 r. (do wyborów parlamentarnych).
Jesień 2022/Zima 2023: RUCHY POZOROWANE
MS obiecuje ustawę o franczyzie https://bit.ly/3DfijL8 .
Dwa spotkania konsultacyjne w Ministerstwie Sprawiedliwości, zgłaszanie sugestii do projektu. Uczestniczymy w obu spotkaniach, zgłaszamy propozycje na piśmie, dyskutujemy.
Styczeń 2023: APELE EKSPERTÓW
Prof. Artur Nowak-Far ze Szkoły Głównej Handlowej publikuje w “Rzeczpospolitej” fundamentalny tekst (https://bit.ly/3HrdiBy) o “franczyzowaniu” gospodarki i wykłada ekonomiczne argumenty przemawiające za uporządkowaniem franczyzy.
Prof. Rafał Adamus z Uniwersytetu Opolskiego wskazuje, że UOKiK mógłby kontrolować franczyzę: https://bit.ly/3R1oOXu
Anna Wiewiórkowska, specjalistka europejskiego prawa prywatnego, na łamach DGP pyta: “Jeżeli duża część społeczeństwa nie jest w stanie odczytać rozkładu jazdy na przystanku, to jak oczekiwać od małych przedsiębiorców zrozumienia zazwyczaj niezwykle skomplikowanych umów?” https://bit.ly/3Xi4zGw
Marzec - Kwiecień 2023: STAGNACJA. CZAS UCIEKA
Nikt nic nie wie. Min. Sprawiedliwości twierdzi, że projekt ustawy jest, ale tekstu projektu nie pokazuje.
Nieoficjalnie słychać, że ustawa franczyzowa jest ofiarą konfliktu na linii minister sprawiedliwości Z. Ziobro - premier M. Morawiecki.
Kancelaria premiera zwleka z wpisaniem projektu do wykazu prac legislacyjnych rządu. O sprawie piszą “Wiadomości Handlowe”.
Maj 2023: DZIAŁAMY
Projektu ustawy jak nie było, tak nie ma.
Robi się późno. Zaraz wakacje, jesienią wybory. Jeśli ustawa ma zostać uchwalona w tej kadencji - trzeba działać.
Razem z NSZZ “Solidarność” organizujemy konferencję “Praca a funkcjonowanie franczyzy w Polsce: potrzeba kompleksowej regulacji na tle dotychczasowych doświadczeń rynkowych oraz potencjalnych ryzyk dla państwa”. Razem z NSZZ “S” apelujemy do premiera o przyspieszenie prac. https://bit.ly/3DvX8Er.
Ministrer sprawiedliwośNci Z. Ziobro w ostatniej chwili odwołauje swó j udziałk w konferencji. Jego przedstawiciel unika konkretów i po angielsku ulatnia się po pierwszej przerwie kawowej.
Wakacje 2023: PRZEBUDZENIE MIN. SPRAWIEDLIWOŚCI. NIESTETY, ZA PÓŹNO
Pod koniec lipca, po 7 miesiącach w zamrażarce projekt ustawy franczyzowej zostaje wpisany do wykazu prac rządu.
1 sierpnia, w końcu, poznajemy projekt ustawy która ma wzmocnić franczyzobiorców kosztem franczyzodawców. Niestety, nie jest to specustawa, a rozproszone przepisy. NSZZ “S” krytykuje projekt jako niewystarczający.
Franczyzą, a konkretnie praktykami sieci Żabka, zainteresował się aktywista Jan Śpiewak. Przeprowadził wywiad z prezeską naszego stowarzyszenia i byłą franczyzobiorczynią Żabki. Wywiad zanotował ponad 660 tys. wyświetleń i ponad 5 tys. komentarzy.
Rusza lawina - masowo zgłaszają się do nas osoby poszkodowane przez sieci franczyzowe, dzielą się swoimi historiami, pokazują dowody wyzysku.
Pod koniec sierpnia jasne już jest, że sejm w końcówce kadencji już nie zajmie się franczyzą.
Wrzesień 2023 - teraz: NOWA KADENCJA SEJMU, NOWY PROJEKT USTAWY
O nieprawidłowościach we franczyzie i wyzysku w Żabce pisze Onet. Sprawa nabiera rozgłosu.
Zjednoczona Prawica, która obiecywała uchwalenie ustawy w tej kadencji, teraz wciąga franczyzę do kampanii wyborczej. Wiceminister sprawiedliwości M. Warchoł pisze (parafrazujemy), że jeśli chcemy porządku we franczyzie, trzeba głosować na Zjednoczoną Prawicę. PiS wpisuje franczyzę do swojego programu wyborczego.
Wybory za chwilę, więc myślimy już o kolejnej kadencji. Sprawą franczyzy zaczyna interesować się Lewica.
Pod koniec września organizujemy w Sejmie konferencję na temat regulacji franczyzy. Biorą w niej udział parlamentarzyści Partii Razem: Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Maciej Konieczny, Katarzyna Kotula, a także kandydatki lewicy do parlamentu: Marta Stożek i Magdalena Madzia, a także Alfred Bujara, przewodniczący Sekretariatu Krajowego Handlu, Banków i Ubezpieczeń NSZZ “Solidarność” oraz Prof. Artur Nowak-Far z SGH.
Lewica zapowiada pokazanie nowego projektu ustawy regulującej franczyzę. Ma on uwzględniać aspekty pracownicze, które pomijał projekt stworzony przez Ministerstwo Sprawiedliwości.